اگه به شما پیراهنی هدیه بدهند كه 80 سال پیش دوخته شده باشد، چه احساسی پیدا می‌كنید؟
بله اكثر ما ایرانی ها از شنیدن چنین چیزی بدجوری جا می‌خوریم. ما لباس‌های قدیمی را كهنه و دور‌انداختنی می‌دانیم و اگر بشنویم كسی لباس قدیمی پوشیده، با تعجب به او خیره می‌شویم تا بفهمیم طفلک چرا مشكل مالی دارد و نمی‌تواند لباس نو بخرد! آخر برای ما ایرانی‌ها لباس نو پوشیدن افتخار است!
اما همه ‌جای دنیا این‌طور نیست. در كشورهایی كه دستی در مد و فشن دارند، لباس‌های وینتج یک دارایی باارزش محسوب می شوند و دارنده‌ی آنها شخصی متمول، شیك و خاص شناخته می‌شوند. اما بیایید ببینیم لباس وینتج اصلا چیست!
در دنیای فشن لباس‌های تولید شده قبل از سال ۱۹۲۰ را «آنتیک» و لباس‌های تولید شده بین سال‌های ۱۹۲۰ تا ۱۹۸۰ را به اسم «وینتج» می‌شناسند و از زمان جنگ جهانی اول به عنوان ایده استفاده مجدد از لباس به دلیل کمبود پارچه، بخشی از جهان بوده است.
لباس‌های آنتیک در موزه‌ها قرار می‌گیرند و لباس‌های وینتج به عنوان یک دارایی باارزش بارها با قیمت گزافی خرید، فروش و پوشیده می‌شوند. این لباس‌ها هم ارزش مادی دارند، هم ارزش معنوی؛ چون نگهداری و استفاده مكرر از یک لباس هم سازگار با ایده ی حفظ محیط زیست است، هم ارزش جنس پارچه و طراحی خاص لباس را حفظ می‌كند و هم برای كشته مرده‌های سلبریتی‌ها، این مزیت را به همراه دارد كه می‌توانند لباسی را بخرند و بپوشند كه هنرمند محبوبشان روزی در مراسم خاصی آن را پوشیده.
 این روزها خیلی از كارخانه‌های معروف پوشاك دنیا در حال تولید لباس‌هایی ارزان و نو با سبک و طرح‌ وینتج هستند. این سبک در جهان بین افراد هنرمند و دانشجوهای هنر محبوبیت خاصی دارد.
امروز اگر می خواهید وینتج بپوشید، می‌توانید یک تكه لباس وینتج واقعی یا الهام گرفته از وینتج را با یک ست مدرن تركیب كنید.

این هم قدیمی ترین شلوار جهان با حدود 3000 سال قدمت که مد وینتج را به سطح جدیدی ارتقا می دهد.

این شلوار جهان توسط یک تیم باستان شناسی آلمانی در گورستانی در سین کیانگ چین پیدا شد که بین 3000 تا 3500 سال قدمت دارد، دارای پاچه های صاف و فاق آویز است که نشان می دهد چین باستان به دلیل روند افت فاق که امروزه جاستین بیبر به آن شهرت دارد، مقصر شناخته می شود.
از نظر وینتج، 3000 سال احتمالاً  افراطی است، اما از نظر مد پایدار، وینتج مدت‌هاست که رتبه بسیار بالایی داشته. خرید لباس های از پیش فرسوده آنها را از دفن زباله نجات می دهد و از نیاز به ساخت الیاف جدید و فشار بیشتر بر منابع کمیاب جلوگیری می کند. چه یک دامن دهه 20 باشد که از یک مغازه خیریه انتخاب کردید، چه کت قدیمی پدربزرگتان یا لباس عروسی مادرتان، من می خواهم در مورد قدیمی ترین لباسی که دارید و داستان پشت آن بشنویم. آیا این یک میراث باستانی است که به نسل‌های بعد منتقل شده، یک جواهر پنهان است که در یک سطل ارزان مغازه قدیمی پیدا می شود یا هدیه‌ای از عموی بزرگ فامیل؟
این بار می پرسم: اگه به شما یک لباس وینتج هدیه بدهند، چکار می‌كنید؟! یا بهتر است اینطور بپرسم پشت قدیمی ترین لباس شما چه داستانی نهفته است؟
اصلا لباس را ولش کنید؛ این نوع معماری را که یادتان است؟! و یا حتی این رستوران که بخشی از طراحی اش از این کانسپت بهره گرفته.
بخش دوم
فلسفه ی وابی سابی را بطور مختصر در معرفی بوتیک هتل حنا باز کردم.
در واقع این شگفتی و تأملات شخصی من در جهان وسیع مینیمالیسم بود که مرا به کشف اصطلاح وابی سابی سوق داد. پیش از این، بدون انجام کمی تحقیق غیرممکن بود بدانم چیست!
وابی سابی را اولین بار اینجا دیدم. رستوران تاوه شیراز که مجذوب طراحی اش شدم.
قبل از اینکه به بوتیک هتل حنا هم مراجعه کنم، می‌دانستم که طراحی داخلی اش مرا شیفته می کند.
 در نهایت، وقتی مادرم پرسید که چه زمانی قصد دارم میز چوبی قدیمی اتاقم را نقاشی کنم و چرا روی میز لعابی دهه 40 کار می کنم، کلمه ای وجود داشت که می توانستم استفاده کنم. عمیق‌تر کاوش کردم و یاد گرفتم که دکوراسیون تنها یکی از جنبه‌های فلسفی است که توجه، احترام، سخاوت و احترام را ترویج می‌کند. در هر فرهنگی، اینها پایه های یک خانه شاد هستند.
وابی از ریشه وا به معنای هماهنگی، صلح، آرامش و تعادل است. در اشعار اولیه ژاپنی، وابی به معنای غمگین، متروک و تنها بود، اما در عین حال متواضع و هماهنگ با طبیعت معنی می شود.
سابی به معنای "شکوفایی زمان". این نشان دهنده پیشرفت طبیعی - کدر شدن، خشک شدن، زنگ زدگی و خاموش شدن چیزی است که زمانی می درخشید.
وابی سابی با احترام به زندگی متواضعانه و لحظه لحظه، زیبایی را در نقص و ژرفای طبیعت می یابد. Wabi-sabi بازارهای کثیف است، نه فروشگاه های انبار.
وابی سابی از هماهنگی با طبیعت حمایت می کند، زیبایی را در نقص می بیند، بدون تظاهر یا ساختگی. این هنر زندگی که از ژاپن به ما می رسد، زیبایی را در هر چیزی که به نظر ما ناقص یا تقلبی به نظر می رسد جستجو می کند.
  وابی به سادگی، طبیعت و سکوت اشاره دارد، در حالی که سابی به اشیاء روستایی، پتینه شده، فرسوده و به طور طبیعی تغییر یافته توسط زمان، متوسل می شود.
وابی سابی: هنر ژاپنیِ یافتن کمال در نقص
در ظاهر، ژاپن به نظر کشوری است که بر اساس کمال و نظم ساخته شده، اما فلسفه ی دیرینه ی این کشور یعنی وابی سابی تماماً در آغوش گرفتن زیبایی در نقص است.
به نظر می رسد هر ساله ژاپن در اواخر ماه مارس به اوج خوش بینانه جمعی دست می یابد. در سراسر کشور، هوا پر می شود از گرده شکوفه های گیلاس و انتظار برای ورود ساکورا.
وابی (侘び) تنهایی را توصیف می کند، نه احساس منفیِ انزوا از دیگران، بلکه احساس خوشایند تنهایی در طبیعت و دور از جامعه را یادآور می شود. اگر وابی را یک انسان در نظر بگیریم، زندگی فروتنانه ای را در یه آلونک کوهستانی در اعماق کوه ها و رها از قید و بندهای زندگی روزمره انتخاب می کرد.
 سابی (寂び) به معنای هوازدگی، کدر شدن و نشانه‌های قدمت؛ اما به شیوه ای زیبا و روستایی.
من معتقدم هر چیزی که قدیمی، فرسوده یا حتی آسیب دیده است، داستانی برای گفتن دارد. از یک صندلی راحتی قدیمی پوسیده و دیواری که رنگش کمی کنده شده و فنجان لب پر، گرفته تا روح زخم خورده ی ما آدم ها و رابطه ی پرتلاطم یک زوج جوان.

 وابی سابی سال‌هاست بر هنر و طراحی ژاپنی تأثیر گذاشته. از باغ‌های ذن گرفته تا سفال‌سازی. یکی از بهترین نمونه های زیبایی شناسی وابی سابی در ابزار مورد استفاده در مراسم چای ژاپنی است که اغلب فنجان ها و ظروف ناقص هستند که ما معمولا آن نقص را با لاک پیوند می پوشانیم. در حالی که وابی سابی بر این ایده استوار است که هیچ چیز از ابتدا کامل نیست، کینتسوگی توجه را به تعمیرات یک شی جلب می کند و نماد این ایده است که تاریخچه آن بخشی از زیبایی آن است.
ری آلیسون، معمار ژاپنی، که اخیراً یک بوتیک لباس قدیمی را به کافه و بار تبدیل کرده می‌گوید: «وابی سابی روحی است برای یافتن و لذت بردن از زیبایی در چیزی قدیمی یا زنگ‌زده که تغییرات ناهمگونی را در خود جای داده.
این مفهوم به لباس‌ها هم تعمیم یافته: قدردانی شیک پوشان از وینتیج (که قبلا در موردش صحبت کردم)، وابی سابی در عمل است.
وابی سابی همان ژاکت قدیمی است که نمی توانید ازش دل بکنید. وابی سابی همون یقه‌های باریک قدیمی است که دوست دارید. چرا؟ چون حس شخصی‌سازی‌شده ای بهتان می‌دهد. وابی سابی همان شخصی-دوزی است که به خیاط سفارش می دهید؛ دقیقا نقطه مقابل خط کارخانه.
ریشه وابی سابی از آموزه های بودایی "سه نشانه ی وجود" می آید. اولین تعلیم، پذیرش ناپایداری است. آموزه دوم یافتن آرامش در رشد شخصی که ناشی از رنج است و سوم عدم وجود خود.
 جدایی از تفکر خودمحور و درک این موضوع که ما همیشه در یک حالت نوسان هستیم.
در ساعات شلوغی در توکیو سوار قطاری پر از جمعیت که بشوید خواهید دید که این آخرین آموزه چقدر در رفتار مردم ریشه دوانده. بدون مکالمه با صدای بلند، بدون تماس تلفنی، بدون موسیقی. فقط آرامش و آگاهی متقابل از یکدیگر. کمپتون توضیح می‌دهد که ژاپنی‌ها با وابی سابی بزرگ شدند و به همین‌ علت است که در دنیا پیمایش می‌کنند و زیبایی را پاس می دارند.
با پذیرش وابی-سابی ما دوباره یاد می گیریم که عیب ها و چیزهای طبیعی را همانطور که هستند دوست داشته باشیم. اینها همان ایرادهایی است که برای ما قصه می گویند و تکه ای از گذشته را به ما یادآور می شود. ارزش‌های اصالت و سادگی را حول درک جدیدی از مفاهیم پوچی، سکوت و شکل خاصی از پالایش یاد می گیریم. ما دوباره یاد می‌گیریم که عاشق عیب‌های طبیعی باشیم.
به طور خلاصه، وابی سابی جستجو، دیدن و قدردانی است.


و اما اهمیت وابی سابی در بوتیک هتل ها
مدیران زیادی در مورد طراحی اتاق هایشان می پرسند. اینکه چقدر هزینه بگذاریم؟ تجملاتی و اشرافی باشد؟ یا مینیمال؟ آیا عتیقه جات لازم است؟
چیزی که من در مورد  وابی سابی دوست دارم فراتر از ماهیت زیبایی شناختی آن است؛ چرا که به دنیای طراحی پایدار می پردازد. محیط زیست در خطر است و اگر کاری برای آن انجام ندهیم بدتر می شود. وابی سابی در نوع خود می تواند به کاهش این خطر کمک کند.
با نگه داشتن وسایل قدیمی (هرچند که «ترند» نباشد)‌، در نوع خود به زمین کمک می کنیم. اگر حفظ وسایل قدیمی به این معنی باشد که یک چیز کمتر به سطل زباله می‌رود و یک چیز کمتر تولید می‌شود.
در طراحی بوتیک هتل ها هم ما مجبور نیستیم به ابزارهای گران قیمت تکیه کنیم. "احساس و تجربه میهمان نوازی میزبان از همه مهمتر است."
اتاق‌های وابی‌سابی بی‌نظم و در عین حال نه چندان سخت، میهمان‌نواز و راحت هستند.
با توجه به نقش مهمی که وابی سابی ایفا می کند، می خواهم کمی عمیق تر به تاریخچه زیبایی شناسی طراحی و نقش مهمی که در پایداری، اتصال و تعادل ایفا می کند، بپردازم.
من معتقدم که اصول اخلاقی باید در هسته هر سرمایه گذاری تجاری باشد. پیشنهاد من به طراحان بوتیک هتلها این است که روی پایداری تمرکز کنند، نه بر روی برخی از طرح های پرمصرف و پر هزینه. کاری که بوتیک هتل جویبار برای پایداری و حفظ محیط زیست انجام داده که قبلا در منوی معرفی بوتیک هتل ها توضیح دادم. در واقع جویبار یک قدم جلوتر از مابقی بوتیک هتل هاست و تمرکزش را بر ماندگاری پایدار گذاشته.
فراموش نکنیم که هتل ها بازیگران اصلی صنعت گردشگری هستند.
پایداری اکنون مقوله مهمی است. لباس هایی که می پوشیم، غذایی که می خوریم و هتل هایی که در آنها اقامت می کنیم، همه به شاخص های مهم اخلاقی بودن ما تبدیل شدند.
چگونه؟!
با نگه داشتن اکسسوری های قدیمی‌تر، چیزی را به شکل کوچکی به زمین باز می‌گردانیم. اشکالی ندارد که «ترند» نباشد، اگر حفظ آن به این معنی باشد که یک چیز کمتر تولید می‌شود.
پیشنهاد من این است که لزومی ندارد حتما اجناس گران‌قیمت و آنتیک و عتیقه خریداری کنید. گاهی در عین سادگی می‌توان شیک کار کرد.
نمونه هایی از طراحی اتاق های الهام گرفته از وابی سابی را از هتل های خارجی ببینیم:

وابی سابی"
اصل زیبایی شناسی ژاپنی وابی سابی به طور فزاینده ای محبوب شده. ممکن است درباره اش خوانده باشید یا در طراحی خانه و هتل تان از آن الهام گرفته باشید. اما وابی سابی بسیار فراتر از زیبایی شناسی است. این یک طرز فکر است. اگر مورد احترام قرار بگیرد، می تواند درک ما از جهان را متحول کند، به تجربیات ما عمق بدهد و ما را برای یک زندگی معنادارتر راهنمایی کند.

زندگی هرگز قرار نبود در چارچوب کامل یک مربع اینستگرام قرار بگیرد. در واقع، تفاوت های ظریف زندگی روزمره هر چیزی جز یک مربع است- زندگی خشن و ناهموار، ناقص و غیر متعارف است.
اینها ویژگی‌های وابی سابی، فلسفه ژاپنی است که از عناصر ارگانیک زندگی حمایت می‌کند. فروتنی، نقص و سادگی. ایدئولوژی وابی سابی به قدری گسترده و کاربردی است که تعریفش دشوار است. به طور کلی، وابی-سابی در مورد پذیرفتن معایب، کشف دوباره سادگی و یادگیری دوست داشتن فرآیند طبیعی پیری است و همچنین کنار زدن کمال و کنار آمدن با این واقعیت که قرار است زندگی کمی آشفته باشد.
پیاده سازی wabi-sabi در زندگی ما به ابزاری غیر از ذهن باز نیاز ندارد. از طریق ارزش‌های کشف زیبایی در سادگی و پذیرش گذر طبیعی زمان، می‌توانیم تعاریف موجود خود از کمال را به چالش بکشیم، که به نوبه خود می‌تواند به زندگی رضایت‌بخش‌تری منجر بشود. چطور؟
با آوردن عناصر طبیعت به خانه هایمان، قدردانی از اشیاء طبیعی را کشف کنیم. تمایل به خرید چیزهای جدید را رد کنیم و یاد بگیریم که چیزهایی که قبلاً داشتیم را دوست داشته باشیم؛ حتی آنهایی که "شکسته" هستند. از پژمرده شدن گل ها ناامید نشویم. شلوار جینی را بپوشیم که قصد دور انداختنش را داشتیم. یاد بگیریم که چین و چروک ها رو دوست داشته باشیم و با میل به اتو کردن ملحفه های کتانی مان مبارزه کنیم. هر آنچه داریم را در آغوش بگیریم.

وابی سابی این اصطلاح ژاپنی از دو کلمه وابی به معنای ستایش و زیبا دیدنِ اندوه و فقر و سادگی و سابی به معنای ستایش و زیبا دیدنِ پیری و کهنگی و تنهایی و دلتنگی ساخته شده. این اصطلاح البته چیزی فراتر از صرفا یک مفهومِ زیباشناسی است. بلکه بینشی ژاپنی را در مورد زندگیِ نه چندان بی نقص ولی کامل بیان می‌کند. این مفهوم بر پایه پذیرش ناپایداری زندگی و زودگذر بودن همه چیز و همچنین پذیرش نقص‌ها بیان شده.
نکته جالب در مورد وابی سابی این است که عموم افراد با آن آشنا هستند و اثراتش را دیدند، اما کمتر کسی می‌تواند آن را در قالب کلمات در بیاورد.
وابی سابی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنم: اول به بخشی از خودِ کمالگرایم و بعد به شما و تمام کسانی که در زندگی در پی آرامش هستند ولی آن را به دست نیاوردند.
 
وابی سابی در زندگی شخصی من
وقتی هنوز خیلی کوچولو بودم و به خانه ی مادرجون و باباعلی می رفتم، مادرم مرا در اتاقکِ قدیمیِ توی حیاط پیدا می کرد. اتاقکی خاک گرفته و تاریک که به عشق دزدیدنِ لواشک و ناردونه های خوشمزه ی مادرجون به سراغش می رفتم؛ اما این روزها که عمیق تر بهش نگاه می کنم به مفهوم وابی سابی در این علاقه پی می برم. با وجود اینکه اتاقک پر از گرد و غبار و احتمالا سوسک و مورچه بود، اما فکر کردن بهش حتی تا به امروز برام شادی می آورد.
بزرگتر که شدم در حین یافتن ملکی قدیمی متوجه شدم مجذوب خانه هایی قدیمی با درهای کهنه ی چوبی و زوار در رفته می شوم و جالب اینکه دوست داشتم هر روز آن خانه ها را ببینم.  
این شد که بعد از کارم به سراغ خانه‌های قدیمی‌ می رفتم و ساعت ها در آن خانه ها پرسه می زدم. این ارتباط و احساس به چیزهای قدیمی و اصیل با روح من مرتبط بود و این ارتباطی است که در طول زمان با من خو گرفته. آن خانه ها برای من منحصر به فرد و منعکس کننده مرحله ای از زندگی ام بود که در حال حاضر در آن هستم.
در واقع مدتها قبل از اینکه نام وابی سابی را بشنوم، ارتباطی با چیزها و مکان هایی کهنه احساس می کردم و این زیباییِ وابی سابی است. قدردانی از چیزی که کامل به نظر نمی رسد، اما برای من احساسی عالی را تداعی می کند. فرقی نمی‌کند صندوقچه های قدیمی مادربزرگتان باشد، فنجون های لب پر شده ی مادرتان و یا یک پانسیون قدیمی در خیابان لاله زار تهران، مهم این است که ریشه در اصالت داشته باشیم، مراحل زندگی‌مان را بپذیریم و چیزها را همانطور که هستند قدر بدانیم.
وقتی وابی سابی را کشف کردم، متوجه شدم که خیلی چیزها در زندگی مان نباید بی نقص باشد. از اخلاق و رفتار و شخصیتمان گرفته تا لباس پوشیدن و وسایل و طراحی خانه و ارتباطمان با آدم ها.
آدم هایی که به هر دلیلی وارد زندگی مان شدند و ماندگار نبودند؛ چرا که هیچ‌چیزی تا ابد کاملاً ثابت نمی‌ماند. ما هم همین‌طور. وابی‌سابی به ما یاد می دهد ناپایداری حالت طبیعی هر چیزی است.

اهمیت وابی سابی در سفر
در حالی که می دانیم سفر نقش مهمی در رفاه کلی ما ایفا می کند، استفاده از اصول وابی سابی می تواند به افزایش آگاهی و درک ما از محیط اطراف در هنگام سفر کمک کند. به جای ابداع یک برنامه سفر از روی فهرستی از مکان های دیدنی و با ارزش وبسایت های مختلف، سعی کنیم از مکان های جالبی دیدن کنیم که شاید کمی نامتعارف و ناخوشایند باشند. در محله‌ای آرام، هتلی شیک را با خانه های سنتی عوض کنیم، جایی که می‌توانیم تپش قلب منطقه را حس کنیم. بجای رزرو رستوران سطح‌بالا، از خوراک یک فروشنده خیابانی محلی لذت ببریم. مکان هایی را که خام و واقعی هستند کاوش کنیم و به دنبال مقاصدی باشیم که با ما صحبت می کنند. نواقص سفر را در آغوش بگیریم چرا که به تجربه ما عمق می بخشند. خاطرات، به هر حال، بهترین سوغاتی هستند.
به نقل از بث کمپتن: یکی از برگ‌های سرخ‌رنگِ اَفرای ژاپنی را که لبه‌هایش چروک شده، برمی‌دارم. این برگ خشک و چروکیده گنجینه‌ای است؛ مثل پشتِ دستان مادربزرگ. فضایی درون قلبم گشوده می‌شود. احساس می‌کنم همین الان هرچه بخواهم دارم. از صمیم قلب خشنودم اما گاه این احساس رنگِ اندوه نیز به خود می‌گیرد، زیرا می‌دانم این لحظه زودگذر هرگز برنمی‌گردد. دنیای وابی‌سابی همین است.

این سبک زندگی، این نوع نگاه به جهان و این سیستم ذهنی و فکری به ما کمک می‌کند تا دنیا و زندگی را طور دیگری ببینیم. طوری که در آن خبری از استرس‌ها و اضطراب‌های فراگیر، کارهای سنگین و سخت، درگیری ذهنی برای به دست آوردن پول، عناوین مختلف شغلی و ... نباشد و آرامش جایگزین زندگی‌مان شده باشد.

یادداشت و مقالات مرتبط

آدرس اینستگرم الیمو

 آدرس لینکداین